Financieel plan – grondbeginselen en belang

Een financieel plan is een belangrijk onderdeel van een ondernemingsplan. Met een financieel plan kun je banken en investeerders overtuigen dat jouw bedrijf kredietwaardig is, maar belangrijker nog is dat een financieel plan jou duidelijkheid geeft of je kan voorzien in je eigen inkomen met je bedrijf en de benodigde kosten kan betalen. In deze blog leggen we uit waar je op moet letten bij het opstellen van een goed financieel plan.

Wat is een financieel plan

Een financieel plan is een financiële onderbouwing van je ondernemingsplan. Je neemt hierin eenmalige investeringskosten mee maar ook terugkerende kosten die passen bij de jouw organisatiestructuur van jouw bedrijf zoals huur, verzekeringen of personeel. Daarnaast bevat een financieel plan een omzetprognose waarmee je inschat hoeveel omzet en winst je verwacht te maken in de komende periode, meestal 1 of meerdere jaren.

Een goed financieel plan bestaat uit verschillende onderdelen. Een investeringsbegroting, een exploitatiebegroting en een liquiditeitsbegroting zijn essentieel. Daarnaast is het vaak gebruikelijk om ook een persoonlijke begroting van privé uitgaven en een financieringsbegroting op te nemen in je financieel plan. 

Verdienmodel

Voor we in meer detail ingaan op de verschillende onderdelen van een financieel plan is een ander punt belangrijk op te n om te benoemen, een verdienmodel. Het is belangrijk voor je een financieel plan opstelt om na te denken over het verdienmodel van je bedrijf. Hoe wil je geld verdienen met jouw bedrijf? Door het aanbieden van een dienst? Het produceren en verkopen van een eigen product of juist het verkopen van producten van andere bedrijven?

Een verdien model opstellen kan je helpen om duidelijk te krijgen waar je nu eigenlijk je geld mee wilt verdienen. Dit helpt je beter inschatten hoeveel je kunt verdienen en welke investeringen benodigd zijn. Een installateur van zonnepanelen heeft een heel ander verdienmodel en andere kosten dan een webshop die zonnepanelen verkoopt. Wel kunnen er raakvlakken zijn, zo kan een installateur zelf panelen inkopen en kan een webshop een installatieservice aanbieden. Het verdienmodel van beide bedrijven is echter verschillend. 

Denk dus gaat goed na over wat de focus is van jouw bedrijf. In We gaan nu in detail in op de verschillende onderdelen van een financieel plan.

Investeringsbegroting

Een investeringsbegroting is een relatief eenvoudige begroting. Het is een overzicht van de investeringen die je wilt doen om je bedrijf te starten of te laten groeien. Daarbij wordt een investeringsbegroting exclusief BTW opgesteld maar je kunt eventueel wel een post voorfinanciering BTW opnemen als er onvoldoende middelen zijn om de BTW gelijk te voldoen of als het gaat om een groot BTW bedrag.

Daarnaast maak je bij een investeringsbegroting onderscheid tussen vaste activa en vlottende activa. Vaste activa zijn bezittingen die doorgaans langer dan 1 jaar gebruikt kunnen worden en ook hun waarde (deels) behouden. Voorbeelden van vaste activa zijn een bedrijfspand, een bedrijfswagen of machines. 

Vlottende activa zijn bezittingen die doorgaans binnen een jaar worden gebruikt door het bedrijf. Voorbeelden hiervan zijn betaalde verzekeringen, een productvoorraad of kasgeld. De opzet van de begroting is verder eenvoudig, je maakt een lijst van alle vlottende activa en alle vaste activa met de benodigde bedragen en telt alle bedragen op. Het totaalbedrag is wat je nodig hebt aan geld om te investeren in je bedrijf. Meer informatie over een investeringsbegroting en een voorbeeld kun je vinden op deze pagina van de KvK.

Exploitatiebegroting

Een exploitatiebegroting is een overzicht van de kosten en uitgaven die je met je bedrijf verwacht te maken in de komende periode, meestal 1 tot 3 jaar. In een exploitatiebegroting benoem je uitgaven doorgaans per jaar en exclusief BTW. Elk jaar krijgt dus 1 kolom.

Je maakt aparte rijen voor inkomsten en uitgaven. De bovenste rijen bevatten meestal de inkomsten die opgeteld de bruto winst zijn en de onderste kolommen bevatten de kosten. Hierbij tel je de kosten per kostenpost op voor een heel jaar. Denk hierbij aan kosten zoals de huur van een bedrijfspand, personeelskosten, aflossing van een krediet of promotiekosten. De totale uitgaven tel je ook weer op per jaar.

Daaronder benoem je de nettowinst per jaar, dit zijn de verwachte opbrengsten na aftrek van de verwachte kosten. Dit is de nettowinst voor belastingen. Eventueel kun je ook nog een schatting maken van de verwachte belastingen die je moet betalen en een extra rij opnemen met de verwachte nettowinst na belastingen. Meer informatie over een exploitatiebegroting en een gratis sjabloon voor een exploitatiebegroting kun je vinden op de website van Qredits.

Liquiditeitsbegroting

Soms is het verschil tussen een liquiditeitsbegroting en exploitatiebegroting niet helemaal duidelijk. Het doel van een exploitatiebegroting is om inzicht te krijgen in de verwachte omzet en winst over een langere periode van bijvoorbeeld 1 tot 3 jaar. Een liquiditeitsprognose heeft vooral als doel om te kijken of er van maand tot maand voldoende financiële middelen beschikbaar zijn om aan verplichtingen te voldoen. 

Daarom is een liquiditeitsprognose inclusief BTW omdat je dat vaak moet voorschieten aan de belastingdienst en per maand of per kwartaal zodat je een meer gedetailleerd inzicht krijgt van de geldstromen in je bedrijf de komende maanden. Verder lijkt een liquiditeitsprognose qua inhoud wel op een exploitatiebegroting, het is een kolommentabel waarbij je bovenaan in de eerste maand het startsaldo zet, bijvoorbeeld een storting privé of een lening en per maand de verwachte inkomsten en daaronder per maand verwachte kosten.

Het bedrag wat overblijft is het beschikbare saldo en geeft de liquiditeit aan van de onderneming, de mate waarin een onderneming aan betalingsverplichtingen kan voldoen. Je verrekent het beschikbare saldo met de daaropvolgende maanden zodat je aan het eind van het jaar weet hoeveel saldo je over hebt. Meer informatie over de liquiditeitsbegroting en een gratis sjabloon kun je vinden op de website van Qredits.

Persoonlijke begroting

Het is handig om naast de essentiële begrotingen voor je bedrijf ook een persoonlijke begroting mee te nemen, vooral als het gaat om een kleine onderneming of een eenmanszaak waarvan de ondernemer moet kunnen leven. Een persoonlijke begroting geeft dan overzicht in de privé uitgaven en eventuele overige privé inkomsten zoals bijvoorbeeld toeslagen van de belastingdienst.

Op die manier kan de ondernemer zien hoeveel winst het bedrijf moet maken om rond te kunnen komen en kan ook beter worden ingeschat hoeveel geld er bijvoorbeeld maandelijks onttrokken moet worden uit het bedrijf voor privé uitgaven. Dit kan weer invloed hebben op de beschikbare middelen van het bedrijf om te investeren of zakelijke rekeningen te betalen.

Een privé begroting is eenvoudig van opzet. Maak een overzicht van verplichte vaste lasten zoals huur, zorgverzekering, verzekeringen en een mobiele telefoonabonnement. Reserveer daarnaast ook een realistisch bedrag voor wisselende uitgaven zoals supermarkt boodschappen, kleding of hobby- en sportabonnementen. Het is goed om zeker bij een startende onderneming zuinig te zijn maar wees niet te zuinig want je zit niet lekker in je onderneming als je privé geld te kort komt of geen geld hebt om leuke of ontspannende dingen te doen.

Financieringsbegroting

Een financieringsbegroting is gerelateerd aan een investeringsbegroting. Het is eigenlijk een antwoord op de vraag hoe je het benodigde investeringsbedrag van de investeringsbegroting gaat financieren. Als dit erg eenvoudig is, bijvoorbeeld volledig middels een eigen vermogen kun je overwegen om dit op te nemen in de investeringsbegroting. Als de financiering echter wat complexer is met meerdere investeerders of verschillende vormen van financiering kan het nuttig zijn om ene financieringsbegroting te maken.

Een financieringsbegroting bestaat uit 3 onderdelen. Het eerste onderdeel is erg belangrijk voor investeerders en kredietverstrekkers, namelijk je eigen vermogen. Eigen vermogen is geld dat je zelf investeert in je bedrijf. Als het gaat om een VOF of een bv dan tel je de privé investeringen van de betrokken vennoten of aandeelhouders bij elkaar op.

Het tweede deel is vreemd vermogen, dit is vermogen van andere partijen zoals banken of investeerders. Hierbij maak je onderscheid tussen kort vreemd vermogen en lang vreemd vermogen. Kort vreemd vermogen zijn schulden die je in korte tijd, doorgaans korter dan een jaar moet terugbetalen. Hierbij kun je denken aan een roodstand op je zakelijke rekening, het kopen van bedrijfsmiddelen op rekening of het betalen van belastingen. Lang vreemd vermogen zijn schulden die je over langere tijd, doorgaans langer dan een jaar terugbetaald, bijvoorbeeld een langlopende lening of een hypotheek.

Meer informatie voer een financieringsbegroting kun je vinden op de website van de KvK.

Het belang van een goed financieel plan

Hopelijk heb je met deze blog een beter inzicht gekregen in het antwoord op de vragen wat is een financieel plan en wat moet er in een financieel plan staan. Een financieel plan opstellen kan vrij saai werk zijn maar toch is het belang van een goed financieel plan erg groot. 

Een financieel plan is deels gebaseerd op schattingen en verwachtingen maar als je een goed financieel plan opstelt waarbij je de omzetverwachting goed onderbouwd met bijvoorbeeld bevindingen uit je marketingplan en een goed overzicht maakt van de kosten van je bedrijf kun je toch een redelijke schatting maken van de verwachte winst.

Dit is niet alleen belangrijk om investeerders te overtuigen, het is ook belangrijk omdat veel ondernemers financieel afhankelijk worden van de inkomsten uit hun bedrijf en vaak veel geld investeren in hun bedrijf. Je wilt niet privé in de financiële problemen zitten of blijven zitten met een restschuld of een lege spaarrekening. Een financieel plan is natuurlijk geen garantie dat je bedrijf succesvol is maar het kan wel inzicht geven zodat je beter kunt beoordelen of je kostbare tijd en geld in je bedrijf wilt steken.