Stichting

Wil jij een sociaal of maatschappelijk doel bereiken? Dan is een stichting als rechtsvorm daarvoor een goede keuze. In deze blog lees je meer over de vraag, wat is een stichting? Daarnaast kijken we naar de voor- en nadelen van een stichting en het verschil tussen een stichting en een vereniging.

Inhoudsopgave

1. Wat is een stichting?
2. Waarom een stichting oprichten?
3. Kosten van een stichting
4. Bestuur
5. Aansprakelijkheid & belastingen
6. Verschil stichting en vereniging
7. Voor- en nadelen van een stichting

Wat is een stichting?

Een stichting is qua opzet vergelijkbaar met een rechtsvorm zoals een bv of een nv. Een stichting is net als een bv of nv een rechtspersoon waardoor een stichting zelf juridische verplichtingen kan aangaan zoals het openen van een bankrekening. Ook zijn hierdoor net als bij een bv of nv bestuurders doorgaans niet privé aansprakelijk.

Het verschil tussen bijvoorbeeld bv en een stichting is vooral het beoogde doel. Net als bij een vereniging gaat het hierbij om een maatschappelijk of sociaal doel zonder winstoogmerk. Het doel van een stichting is dus niet om winst te maken maar om een sociaal of maatschappelijk doel te bereiken. Bijvoorbeeld het behouden van een bepaald natuurgebied of het toegankelijk maken van bepaalde sporten of cultuurelementen ff het bestrijden van armoede.

Waarom een stichting oprichten?

Het voordeel van een stichting oprichten om een bepaald sociaal of maatschappelijk doel te halen is dat je geen belasting betaald. Je hoeft namelijk geen belasting te betalen over de inkomsten van je stichting zolang deze ten goede komen aan het doel van de stichting.

Daarnaast heb je als bestuurder geen privé aansprakelijkheid bij een stichting. Dit kan fijn zijn omdat het soms over beladen onderwerpen gaat zoals bijvoorbeeld rechtszaken over milieukwesties. Je wilt dan niet persoonlijk verantwoordelijk zijn voor een dure rechtszaak die een stichting voert.

Kosten van een stichting

Om een stichting op te richten heb je geen startkapitaal nodig maar het is wel verplicht om de stichting in te schrijven bij de KvK en een notaris een notariële akte te laten opstellen met de status. De statuten beschrijven onder andere de doelstelling van de stichting en hoe bestuurders worden benoemd. De statuten zijn de basis van je stichting.

Het inschrijven van je stichting bij de KvK kost een paar tientjes en voor een notaris betaal je een paar honderd tot duizend euro. Daarnaast moet je rekening houden met de kosten van een boekhouder omdat het bij een stichting vaak wel aan te raden is om de administratie uit te besteden. Dit kost een paar honderd tot een paar duizend euro per jaar afhankelijk van de omvang van je stichting.

Bestuur

De kosten van een stichting zijn dus te overzien maar je moet wel rekening houden met de tijd die personen in het bestuur in de stichting moeten steken omdat dit vaak een vrijwillige functie is. Als stichting moet je namelijk net als bij een bv en een nv verplicht een bestuur hebben. Dit bestuur kan bestaan uit 1 persoon maar het is gebruikelijk om net als bij een vereniging een voorzitter, secretaris en penningmeester aan te stellen.

Daarnaast kunnen uiteindelijke belanghebbenden (UBO’s) en bestuurders bij een stichting relatief veel invloed hebben omdat bij een stichting in de statuten wordt bepaald hoe bestuurders worden gekozen en wat de doelstellingen zijn van de stichting. Bij een vereniging wordt dit bepaald door de leden en bij een bv of nv door de aandeelhouders waardoor het bestuur minder invloed heeft op de besluitvorming. Het bestuur van de stichting is tekenbevoegd en kan namens de stichting contracten tekenen of rechtshandelingen uitvoeren afhankelijk van de afspraken in de statuten.

Aansprakelijkheid & belastingen

Zoals eerder aangegeven in deze blog is een stichting een rechtspersoon. Dit betekend dat bestuurders niet aansprakelijk zijn voor schulden. Hierop zijn wel enkele uitzonderlingen, bijvoorbeeld Als er sprake is van wanbestuur dan kunnen bestuurders alsnog aansprakelijk gesteld worden. Ook is het belangrijk dat bestuurders en belanghebbenden correct staan geregistreerd bij de KvK.

Een vergelijkbare situatie geld voor belastingen. Een stichting betaal doorgaans geen belasting tenzij er een uitzondering is. Meestal is dit het geval als de stichting structurele commerciële activiteiten heeft en winst maakt. Je betaald dan vennootschapsbelasting over de winst. Als je stichting wordt aangemerkt als een ANBI (algemeen Nut Beogende instelling) of SBBI (Sociaal belang behartigende instelling) kun je gebruik maken van bepaalde belastingvoordelen.

Verschil stichting en vereniging

Het belangrijkste verschil tussen een stichting en een vereniging is dat een vereniging leden heeft. Deze leden kunnen net zoals aandeelhouders bij een bv invloed uitoefenen op het bestuur middels  een ledenvergadering. Daarnaast vormen leden voor een vereniging vaak een stabiele bron van inkomsten omdat leden doorgaans jaarlijks contributie betalen. De opzet van een vereniging is daardoor erg geschikt voor het organiseren van bijvoorbeeld sportactiviteiten.

Een stichting heeft geen leden en is daardoor ook meer afhankelijk van giften en donaties. Daar staat tegenover dat het bestuur van een stichting meer autonomie heeft omdat er geen rekening gehouden hoeft te worden met de mening of inbreng van de leden. Deze opzet is dus meer geschikt grote maatschappelijke doelstellingen zoals bijvoorbeeld het behoud van een natuurgebied. Hierbij hoeven mensen doorgaans ook niet actief betrokken te zijn bij de dagelijkse besluitvorming.

Voor- en nadelen van een stichting

Hieronder sommen we de belangrijkste voor- en nadelen van een stichting op;

Voordelen

• Je betaald geen belasting als je stichting geen commerciële activiteiten uitvoert
• Een stichting is een rechtspersoon waardoor je als bestuurder onder normale omstandigheden niet privé aansprakelijk bent
• Een stichting heeft geen leden of aandeelhouders en daardoor heeft het bestuur veel invloed op de besluitvorming van een stichting

Nadelen

• Een stichting is vaak grotendeels afhankelijk van donaties en giften
• Omdat een stichting alleen is op te richten als rechtspersoon in tegenstelling tot een vereniging zijn de kosten voor een notaris noodzakelijk bij het oprichten van de stichting.
• Je dient tijd en geld te steken in het (laten) beheren van de vereniging

Conclusie

Een stichting is een heel geschikte keuze als je een bepaald maatschappelijk doel wilt bereiken maar daarbij niet teveel inbreng wilt van buitenaf over hoe dat doel moet worden bereikt. Daarbij is een stichting oprichten niet bijzonder kostbaar en is het gunstig dat een stichting een rechtspersoon is waardoor bestuurders onder normale omstandigheden niet privé aansprakelijk zijn.

Wel moet je er rekening mee houden dat een goed functionerende stichting opzetten best wat tijd kost. Je hebt immers een kundig bestuur nodig en je bent vaak afhankelijk onregelmatig inkomsten zoals giften en donaties om je doelen te kunnen bereiken. Daar staat tegenover dat als je eenmaal een goed functionerende stichting hebt opgericht dat je vaak een stuk meer kunt bereiken dan als privé persoon.